FORMULA 1 - F1 SÖZLÜK

Apex – Bir virajin merkez noktasina verilen ad.

Aerodinamik(Aerodynamics) – Hareket halindeki hava ve bunun cisimlere etkisini inceleyen bilim dali. Motor sporlarinda ise aracin yere yapismasi anlaminda kullanilabilir.

Atmosferik Motor(Athmosferic Engine) – Havayi belirli atmosferik basinçla emme yöntemiyle çalisan motora verilen isim.

Balans(Balance) – Otomobilin ön ve arka kisimlarindaki asiri tutunmayi minimize eden düzenleme. “Setup” da denir.

Sampiyona Puani(Championship Points) – Pilotlara ve takimlara verilen puanlardir. 2003’ten beri birinciye 10, ikinciye 8, üçüncüye 6, dördüncüye 5, besinciye 4, altinciya 3, yedinciye 2, sekizinciye 1 puan verilir; pilotlarin kazandiklari puanlar takimlarina da ilave edilerek takimlarin puanlari olusturulur.

Sase(Chassis) – Bir arabanin süspansiyon, teker, motor ve diger ekipmanlarinin baglandigi gövde kismi. F1 arabalarinda kompozit karbon elyaftan üretilir.

Kokpit(Cockpit) – Pilotun oturdugu bölüme verilen ad.

Imalatçi(Constructor) – Formula 1 araçlarinin saselerini üreten kuruluslar.

Elektronik Sensörler(Electronic Sensors) – Formula 1 araçlarinin çesitli yerlerine yerlestirilen ve takimin mühendis ve mekanikerlerine çesitli veriler gönderen aygitlardir.

FIA(FIA) – Türkçe adiyla “Uluslar arasi Otomobil Federasyonu” diyebilecegimiz Federation Internationale De L’Automobile isminin kisaltmasidir.

Baslama Sirasi(Grid) – Yarisa baslamadan önce siralama turlari ile belirlenen siralama ile araçlarin ikili olarak start-finis düzlügünde siralanmasidir. Yan yana olan araçlarin arasinda 8, arka arkaya olan araçlarin arasinda ise 16 metre mesafe vardir.

Hairpin(Saç Noktasi) – Pist üzerindeki en sert ve zor viraja verilen addir. Araçlar bu tür virajlarda neredeyse 180 derece dönmek zorunda kalirlar.

Intermediate Tyre(Geçis Lastikleri) – Siddetli olmayan yagisli havalarda kullanilan lastik tipidir. Pist üzerinde göllenmenin ve asiri yagisin olmadigi durumlar için idealdir.

Lollipop Man(Lolipop adam) – Araçlar pit alanina girdiklerinde elinde üzerinde frene bas, hazir ol mesajlari olan elma sekeri biçimindeki tabelayi tutup döndüren görevli.

Minimum Weight(Minimum Agirlik) – FIA kurallari geregi Formula 1 araçlarinin agirliklari 600 kg’den daha az olamaz.

Maximum Capacity(Maksimum Kapasite) – Günümüzde Formula 1 araçlarinin motor kapasiteleri 3000 devri geçemez.

Paddock(Padok) – Pit alani ve garajlarin hemen arkasinda bulunur ve Grand Prix’nin merkezidir. Basin merkezleri, nakliye araçlari bu bölümde yer alir.

Pit Geçisi(Pit Lane) – Pit alaninda garajlarin hemen önünde bulunan ve araçlarin servis için girip çiktiklari yol. Formula 1’de hiz sinirlamasinin oldugu tek yerdir.

Pit Stop(Pit Stop) – Araçlarin lastik degisimi, yakit ikmali için aldiklari kisa molalar.

Pol Position(Pol Pozisyonu) – Grid’de en önde yarisa baslanan pozisyondur. Pol pozisyonunu elde etmek için siralama turlarinda en hizli tur zamanini elde etmek gerekir.

Qualifying(Siralama) – 2003 sezonundan önce Cumartesi günleri 1 saatlik seans içerisinde sürücüler 12 tur atip, en hizli zamanlarini elde ederlerdi ve elde ettikleri sira onlarin Grid’de alacaklari yeri belirlerdi. Bu yil gerçeklestirilen yeni kurallar ile birlikte Cuma ve cumartesi günleri iki ayri seansta üçer tur atan sürücülerin en hizli olduklari tur zamanlari toplanarak grid’deki yerleri belirleniyor.

Spin(Spin) – Araçlarin kaygan zemin, hatali sollama gibi nedenlerle hizini ve dönüsünü ayarlayamayarak kendi ekseni etrafinda dönerek pistten çikmasidir.

Stop-And-Go Penalty(Dur-Kalk Cezasi) – Pit alani hiz limiti, erken start gibi nedenlerle ceza alan sürücülerin araçlarini takip eden 2 tur içerisinde pit alanina getirip, 10 saniye bekleyip, tekrar yarisa devam etmesi üzerine kurulu olan cezadir. Pilotlar bu ceza süresince çok fazla zaman kaybederler.

Speed Limits(Hiz Limitleri) – Formula 1 içerisinde sadece pit alanlarinda hiz limiti vardir. Serbest antrenmanlarda saatte 60 km’lik, yaris içerisinde ise 80 km’lik hiz limiti vardir. Monako Grand Prix’sinde ise hem yarista, hem antrenmanda bu limit 60’dir. Yarista hiz sinirini asan sürücüler Dur-Kalk cezasi alirlar; antrenman sirasinda ise para cezasi alirlar.

Super License(Süper Lisans) – Formula 1’de pilot olarak katilabilmek için zorunlu olan ehliyettir. Bu lisansa sahip olabilmek için FIA tarafindan belirlenen yaris serilerine katilip dereceye girmek gibi kurallar vardir.

Telemetry(Telemetre) – Pistte hareket eden otomobilin motor aksami ve diger parçalarla ilgili verilen kodlanmis elektronik veriler halinde radyo dalgalariyla pit alanindaki merkezi bilgisayara aktarilmasidir.

Testing(Testler) – 2001’de alinan kararla son yaris ile 31 Aralik tarihleri arasinda takimlarin test yapmalari yasaklandi. Izin verilen tarihler içinde ise Formula 1 takviminde yer alan pistlerden sadece Monza, Barcelona, Silverstone ve Mahny Cours’da test yapilabiliyor. FIA’nin izin vermedigi pistlerde ise test yapmak yasaktir.